Menu
Nieuws

De energetische trends uit 2022, met een vooruitblik op 2023

De energetische trends uit 2022, met een vooruitblik op 2023

2022, het jaar dat ons abrupt wakker schudde. Deze keer met een alarmerende wekker. Want de gaskraan draaide toe. En de waterkraan hielden we zelf op een laag pitje door de lange droogtes. Maar de bewustwording steeg, waardoor we minderden. En toch. Toch blijven technologische revelaties zoals warmtenetten en waterstof uit. Alles op een rijtje: welk gevoel blijft achter bij Plan-E-directeur Joris Haems? En hoe kijkt hij naar 2023?

Het jaar van de kraan: het nodige duwtje

Meer dan ooit werd in 2022 duidelijk hoe afhankelijk we zijn. Afhankelijk van niet-hernieuwbare energiebronnen. Gas voorbij de grenzen. En kerncentrales die klaarstonden voor ontmanteling. “Met eerlijke, realistische voorstellen stonden we vandaag een pak verder. Die hadden ons lichtjes doen ontwaken. Nu worden we abrupt wakker geschud. Met langdurige droogtes die ons dwingen zorgvuldiger met de watervoorraad om te springen. En energiefacturen die we niet allemaal kunnen inlossen.”

 

“Maar goed. Laten we het omdraaien. Vooruitkijken. En het toedraaien van de gas- en waterkraan als een opportuniteit zien. Met korte pijn snel handelen, en onze – weliswaar verplichte – kans grijpen. Misschien was deze crisis het duwtje dat we nodig hadden.”
- Joris Haems, directeur Plan E

Onze kansen: restwarmte en waterstof

De mogelijkheden om energetisch onafhankelijk en duurzaam te worden, zijn er. De kennis is er. En toch blijven we volgens Joris morrelen in de marge. “Kijk naar waterstof. Een veelbelovende technologie, voorlopig nog in haar kinderschoenen. Tegelijk onderzoeken bedrijven hoe waterstof bruikbaar is voor de productie van elektriciteit en warmte op residentieel niveau. Hier liggen onze kansen. Hierin moeten we investeren, om ze vervolgens te commercialiseren.”

“Nog een voorbeeld: warmtenetten. De industrie heeft veel restwarmte. Als het moet, voorziet de haven van Antwerpen heel België van restwarmte. Waarom recupereren we die niet? Waar blijven de extra investeringen? Het is hoog tijd voor een structureel beleid. Met een heldere langetermijnvisie.”

Vooruitgang in de bouw met de renovatieplicht

Maar we zetten ook stappen vooruit. Binnen het domein bouwen en renoveren. “De stem van de overheid is duidelijk: stijgt de energiefactuur? Denk op lange termijn, en renoveer je woning. Isoleer je woning. Daarin stimuleren ze ons wel, met de renovatieplicht en bijkomende premies. En het verbod op huurindexatie bij een te lage EPC-waarde.”

Al raakt Joris ook enkele populistische maatregelen aan. Bidirectionele laadpalen – waarbij vb. een laadpaal je huis kan voorzien van elektriciteit – subsidiëren, dat is een slag in het water. Het klinkt mooi, maar er is nog geen wettelijk kader. Noch zijn er voldoende laadpalen en wagens die dat technisch aankunnen. En bovenal: het is enkel voor de happy few. Opnieuw: waar blijft het langetermijnbeleid? Het gaat allemaal zo traag. Door instanties zoals Onroerend Erfgoed die tegenwerken met kafkaiaanse maatregelen.”

Geen automatische doorbraak

En hoe zit het met automatisatie en artificiële intelligentie, zoals oplossingen voor energiemanagement en domoticasystemen? “De doorbraak waarop we vorig jaar hoopten, bleef uit. Tegelijk zal het vanaf nu steeds sneller evolueren. Omdat de technologie al redelijk gevorderd is en de volgende generatie hiervoor openstaat.”

“Terecht. Want het biedt enorme voordelen. Denk aan de digitale meters. Vroeger hadden leveranciers twee of drie tarieven. Vandaag verandert hun tarief om het kwartier, op basis van vraag en aanbod. De meter helpt om ons verbruik af te stemmen op het (over)aanbod op de markt. Op grote schaal is het zelfs mogelijk om patronen te herkennen en hierop te anticiperen. Het is deze technologie die ons gedrag in de juiste richting stuurt.”

Op een jaar vol bewustzijn en gerichte investeringen

Wat zijn Joris’ verwachtingen voor 2023? “In 2022 ontwikkelde zich een mooie trend: voor het eerst vinden we het oké om ons comfortlevel aan te passen. En nemen we de fiets in plaats van de auto. Kiezen we voor een graadje lager binnenshuis. Hopelijk blijft die bewustwording in 2023 verder toenemen.”

“Daarnaast geloof ik in de wetenschap. Ik maak even de vergelijking: in de jaren 80 was de Schelde verloren. Uitgeleefd. Maar op een generatie tijd herstelde ze zich. Met de energietransitie kan het ook zo verlopen. Ookal is de uitkomst van de conferentie in Egypte zeer bedroevend! Want geloof me vrij, we hebben de brains en de technologie om het energie- en watervraagstuk versneld op te lossen. Maar we moeten erin investeren. Liever vandaag dan gisteren. Zo wordt 2023 hopelijk het jaar van juiste investeringen en wetenschappelijke commercialiseringen. Een jaar waarop de volgende generatie met trots terugkijkt.”

Newsletter

Blijf je graag op de hoogte van nieuwe tips?

Schrijf je in op onze nieuwsbrief